Kontrola PIP

Kontrolę nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przeprowadzają inspektorzy Okręgowej Inspekcji Pracy u przedsiębiorcy po okazaniu legitymacji służbowej i upoważnienia do jej przeprowadzenia. W przypadku gdy zachodzi okoliczność niezwłocznego podjęcia kontroli np. zagrożenie życia pracowników, rażące zaniedbania etc. – wówczas upoważnienie może być doręczone nawet w terminie 7 dni od dnia podjęcia kontroli. W związku z powyższym przedsiębiorca może być kontrolowany nawet bez uprzedniego podejrzenia, że narusza przepisy prawa pracy.

Inspektor pracy podczas kontroli warunków pracy sprawdzi:

• czy pracownicy posiadają zaświadczenie z okresowych badań lekarskich, iż nie ma przeciwwskazań do tego, aby wykonywali pracę na swoich stanowiskach pracy. Jeśli pracownik zmienia stanowisko pracy to powinien być poddany nowym badaniom lekarskim stwierdzający brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku,
• czy pracodawca posiada zaświadczenie ukończenia szkolenia okresowego bhp dla pracodawców lub pracodawcy wykonującego zadania służby BHP
• czy pracodawca realizuje zadania służby BHP. Pracodawca może samodzielnie wykonywać obowiązki słuby bhp, lub może zlecić te zadania specjaliście z poza zakładu pracy.
• czy pracownicy przeszli szkolenie okresowe bhp oraz czy posiadają oni ważne zaświadczenie z tego szkolenia. Szkolenie okresowe z zakresu bhp: pracodawcy i osoby kierujące pracownikami co 5 lat, pracownicy na stanowiskach robotniczych co 3 lata lub co 1 rok, pracownicy na stanowiskach administracyjno-biurowych i innych co 6 lat.
• czy pracodawca posida regulamin pracy oraz wynagrodzenia w firmach zatrudniających co najmniej 20-stu pracowników
• czy pracodawca zapoznał pracowników z treścią regulaminu pracy przed rozpoczęciem przez niech pracy, (lista lub oświadczenie).
• czy pracodawca wyznaczył i przeszkolił osobę do udzielenia pierwszej pomocy, (w formie przyjętej w zakładzie pracy).
• czy pracodawca wyznaczył i przeszkolił osobę do spraw ochrony przeciw pożarowej oraz ewakuacji (w formie przyjętej w zakładzie pracy).
• czy pracownicy posiadają zaświadczenie od lekarza medycyny pracy o braku przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku. Jeśli stanowisko zajmowane przez pracownika wymaga sprawności psychofizycznej, jest to praca na wysokości (powyżej 1 m) badania lekarskie muszą być adekwatne do prac wykonywanych przez pracownika.
• czy pracownicy przed rozpoczęciem pracy w firmie byli przeszkoleni – instruktaż ogólny robiony przez pracownika służb bhp, specjalista ds. bhp spoza zakładu pracy lub pracodawca jeśli sam wykonuje zadania służb bhp. Poświadczeniem będzie karta szkolenia wstępnego, która powinna znaleźć się w aktach osobowych pracownika.
• czy pracownicy przed rozpoczęciem pracy na danym stanowisku byli przeszkoleni instruktaż stanowiskowy – robiony przez pracodawcę lub osoba przez niego wyznaczona, która ukończyła szkolenie dotyczące metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego. Poświadczeniem będzie karta szkolenia wstępnego, która powinna znaleźć się w aktach osobowych pracownika.
• czy pracownicy mają uprawnienia do wykonywania pracy. Jeśli pracownik pracuje na stanowisku gdzie potrzebne są specjalne uprawnienia to nie można go do puścić do pracy na tym stanowisk, jeśli nie posiada takich uprawnień lub ma je nieważne (uprawnienia straciły ważność) np. kierowca, kierowca wózka widłowego, operator suwnicy, elektryk SEP 1 kV i wiele innych.
• czy jest w firmie dokonana ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.
• czy pracownicy zostali zapoznani z ryzykiem zawodowym na stanowiskach na których wykonują pracę. Zapoznanie pracownika z oceną ryzyka zawodowego musi być poświadczone na piśmie (np. podpis na oświadczeniu o zapoznaniu się z tym ryzykiem bądź podpis na liście w załączniku do oceny ryzyka na stanowisku pracy).
• czy w aktach osobowych pracowników znajdują się ich oświadczenie iż zapoznali się z przepisami o równym traktowaniu pracowników.
• czy pracodawca prowadzi rejestry: wydawanych pracownikom ubrań roboczych, wydawanych pracownikom środków ochrony indywidualnej, wypadków w pracy, chorób zawodowych oraz pomiarów środowiska pracy, (hałas, oświetlenie, pył, chemia itp.),
• karty ewidencji czasu pracy oraz inną dokumentację stanowiącą zapis czasu pracy np. polecenia wyjazdów służbowych, delegacji itp.
• rozliczanie czasu pracy w godzinach nadliczbowych, pracy w porze nocnej, pracy w warunkach przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych w środowisku pracy
• prawidłowość zawartej umowy o pracę, czy w miejsce umowy cywilnoprawnej (dzieło lub zlecenie) nie powinna być zawarta umowa o pracę, prawidłowość udzielonej pracownikom indywidualnej informacji o niektórych warunkach zatrudnienia,
• dokumentację związaną z urlopami wypoczynkowymi, macierzyńskimi, wychowawczymi itp. oraz czy nie ma zaległych urlopów.
• dokumentację związaną z zatrudnianiem młodocianych oraz osób niepełnosprawnych.
• listy płac, polecenia przelewów,
• środki ochrony indywidualnej i zbiorowej (ich dobór, prawidłowość stosowania oraz sprawność techniczną)

Celem kontroli jest sprawdzenie czy pracodawca postępuje zgodnie z przepisami prawa pracy. Inspektorzy w szczególności mogą kontrolować przestrzeganie przepisów BHP i legalności zatrudnienia.

Warto nadmienić, że kontrolę można przeprowadzać w siedzibie przedsiębiorcy, jak i w innych miejscach wykonywania jego zadań lub przechowywania dokumentów personalnych lub finansowych.